Kuyruklu yıldızlar, buz, kozmik toz parçaları ve kayadan oluşan gökcisimleridir. Bazen “kirli kartopu” ya da “buzlu çamur topu” isimleri ile de anılırlar ve isimlerinin aksine yıldız değillerdir. Genellikle boyutları birkaç kilometreden fazla değildir. Güneş Sistemi’nin diğer küçük cisimlerinin aksine, kuyruklu yıldızlar antik çağlardan beri bilinmektedir. Çin kayıtlarına göre Halley kuyruklu yıldızı MÖ. 240 yılından beri tanınmaktadır.
Kuyruklu yıldızların yögüngeleri bazen Güneş’e oldukça yakın olabilir ve Dünya’dan gözle veya küçük bir teleskopla kolayca görünebilir. Kuyruklu yıldızlar, Astroid kuşağından, Kuiper kuşağından veya Güneş Sistemini saran Oort bulutundan gelmektedirler. Listesi yapılan 710 kuyruklu yıldızdan 121’inin periyodu 200 yılın altındadır; Bunlara “kısa periyotlu”‘lar denir. Geriye kalan 589’u da “uzun periyotlular” grubunu oluşturur. Kuyruklu yıldızların yaklaşık 4.6 milyar yıl önce güneş sistemimizin dev gezegenleri: Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün ile aynı anda oluştuğu düşünülüyor.
Kuyruklu yıldızlar ikisi kuyruk olmak üzere 5 bölümden oluşmaktadır.
- Nüve: Kuyruklu yıldızın en iç kısmı bir nevi çekirdeği (nucleus) olan nüvedir. Nüveler su, buz, donmuş gazlar ve tozdan oluşan kayaya benzeyen çekirdeklerdir.
- Koma: Koma, nüvede bulunan buzun ve gazların buharlaşması sonucu nüvenin etrafını saran bir gaz olarak meydana gelir.
- Hidrojen Bulutu: Komanın dışını saran çok büyük bir katmanı olan hidrojen bulutu da kuyruklu yıldızın diğer bir bölümüdür.
- Toz Kuyruğu: Kuyruklu yıldızın iki kuyruk kısmından biri olan toz kuyruğu kuyruklu yıldız hareket ederken çekirdekten sızan gazlar ile tozların birleşmesiyle oluşmaktadır.
- İyon Kuyruğu: Kuyruklu yıldızın son bölümü olan iyon kuyruğu ise kuyruklu yıldızın Güneş ile reaksiyona geçmesi sonucu oluşan gazlardan meydana gelir.
Kuyruklu yıldızlar Güneş’in kütle çekiminin etkisi altındadır. Yörüngeleri elips, parabol ve bazen de hiperbol şeklindedir. Kuyruklu yıldızlar, Güneş yakınından yaklaşık 500 geçiş sonunda, buz ve gazlarının tamamına yakınını yitirerek asteroidlere benzer bir görünüm kazanmaktadırlar ve Dünya’nın yakınında bulunan asteroitlerin bazılarının ölü kuyruklu yıldız oldukları düşünülmektedir.
Kuyruklu yıldızların en ünlüsü Halley kuyruklu yıldızıdır. İngiliz gök bilimci Edmund Halley, Halley kuyruklu yıldızını ilk kez 1682’de gözlemlemiştir ve eski kayıtları inceledikten sonra 1757’de terkrar görüneceğini doğru bir şekilde öngörmüştür. Halley 8 km genişliğinde ve 16 km uzunluğundadır. Güneş’in uzun bir yörüngesindedir ve her 75 -76 yılda bir Dünya’dan gözlemlenebilir. En son Şubat 1986’da görünmüştür.
Avrupa Uzay Ajansı tarafından 2 Mart 2004 tarihinde uzaya gönderilen Rosetta isimli uzay aracının varış noktası 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızıdır. Rosetta, kuyruklu yıldız ile 6 Ağustos 2014 tarihinde buluştu ve 10 Eylül 2014 tarihinde yörüngesine girdi. Rosetta’nın taşıdığı Philae isimli uzay aracı 12 Kasım 2014 tarihinde kuyruklu yıldızın yüzeyine indirildi ve bir kuyruklu yıldıza inen ilk uzay aracı oldu.
Kaynaklar ;
Kaynak – 1 | Kaynak – 2 | Kaynak – 3 | Kaynak – 4 | Kaynak – 5
